GIỚI THIỆU VỀ CHƯƠNG TRÌNH KỸ NĂNG ĐẶC ĐỊNH
I. LAO ĐỘNG KỸ NĂNG ĐẶC ĐỊNH LÀ GÌ?
Chương trình này tiếp nhận nguồn nhân lực nước ngoài có trình độ chuyên môn và kỹ năng nhất định có thể làm việc ngay lập tức để giải quyết tình trạng thiếu nhân lực trầm trọng. Dựa trên Luật quản lý xuất nhập cảnh sửa đổi nhằm hướng đến mục tiêu tăng cường tiếp nhận người lao động nước ngoài, Chính phủ Nhật Bản đã quyết định phương châm cơ bản liên quan đến tư cách lưu trú mới “Kỹ năng đặc định” được áp dụng từ tháng 4 năm 2019 cũng như phương châm vận dụng theo từng lĩnh vực và các chính sách tổng hợp đối với người nước ngoài tại cuộc họp nội các, v.v…
I. ĐỐI TƯỢNG THAM GIA CHƯƠNG TRÌNH LAO ĐỘNG KỸ NĂNG ĐẶC ĐỊNH?
Theo quy định của bản ghi nhớ hợp tác (MOC), phía Nhật Bản chỉ tiếp nhận lao động “kỹ năng đặc định” người Việt sau khi NLĐ đã thực hiện đầy đủ các thủ tục cần thiết theo quy định pháp luật Việt Nam. Đồng thời có tên trong “Danh sách xác nhận” được cấp bởi Bộ LĐTBXH Việt Nam, gồm:
1. Những lao động được phái cử bởi các tổ chức, doanh nghiệp được Bộ LĐTBXH Việt Nam cho phép đưa lao động kỹ năng đặc định đi làm việc tại Nhật Bản.
2. Những công dân Việt Nam đang cư trú ở Nhật Bản đã được cơ quan tiếp nhận lao động tuyển dụng trực tiếp, bao gồm các đối tượng sau:
+ Những người được miễn các kỳ kiểm tra và thi, gồm Thực tập sinh kỹ năng đã hoàn thành chương trình thực tập sinh kỹ năng Nhật Bản số 2 hoặc số 3.
+ Du học sinh đã tốt nghiệp ít nhất khóa học 2 năm của các trường ở Nhật Bản và thi đỗ các kỳ kiểm tra kỹ năng nghề và tiếng Nhật.
II. Phân loại kỹ năng đặc định
1. Visa kỹ năng đặc định loại 1 (特定技能１号)
a. Những nghành nghề được tiếp nhận theo dạng Visa kỹ năng đặc định loại 1
Xây dựng; Ngành điện – điện tử; Ngành đóng tàu, Hàng hải; Nông nghiệp; Ngành hàng không; Ngành công nghiệp vật liệu; Ngư nghiệp; Ngành du lịch ăn uống; Vệ sinh tòa nhà; Ngành chế tạo máy; Ngành khách sạn; Ngành bảo dưỡng, sửa chữa ô tô; Ngành công nghiệp sản xuất thực phẩm và đồ uống; Ngành hộ lý.
Những ngành nghề được tiếp nhận theo dạng Visa kỹ năng loại 1 được quy định tại Pháp lệnh của Bộ pháp vụ. Vì vậy khi mở rộng hoặc bổ sung ngành nghề thì chỉ cần bổ xung qua Pháp lệnh mà không cần phải sửa Luật.
b. Điều kiện được cấp Visa kỹ năng đặc định Nhật Bản loại 1
Tùy vào từng đối tượng lao động xét tư cách lưu trú kỹ năng đặc định loại 1 sẽ có những yêu cầu sau:
* Thực tập sinh kỹ năng đã hoàn thành chương trình thực tập sinh kỹ năng Nhật Bản số 2
+ Tối thiểu phải đáp ứng được 2 tiêu trí sau: Chứng chỉ chứng nhận đỗ kỳ thi chuyển giai đoạn 3 hoặc chứng nhận hoàn thành thực tập do Công ty tiếp nhận cấp.
+ Yêu cầu tiếng Nhật: Được miễn.
+ Yêu cầu thi tay nghề : Đối với thực tập sinh quay lại theo tư cách kỹ năng đặc định đúng ngành nghề cũ thì được miễn không phải thi tay nghề. Đối vơí thực tập sinh quay lại ngành nghề khác thì sẽ phải thi tay nghề.
Ví dụ : thực tập sinh ngành chế tạo máy muốn quay lại theo tư cách kỹ năng đặc định chuyên nghành chế tạo máy thì sẽ được miễn thi tay nghề. Nhưng TTS nghành chế tạo máy muốn quay lại theo nghành chế biến thực phẩm thì phải thi kỳ thi kỹ năng chế biến thực phẩm.
+ Không thuộc diện bị cấm nhập cảnh vào Nhật do vi phạm pháp luật Nhật Bản trong quá trình sinh sống và làm việc tại Nhật. Lưu ý: Đối với thực tập sinh chưa tham gia kỳ thi chuyển giai đoạn thì phải có bảng đánh giá nhận xét do xí nghiệp hoặc nghiệp đoàn đóng dấu xác nhận.
* Thực tập sinh kỹ năng đã hoàn thành chương trình thực tập sinh kỹ năng Nhật Bản số 3
+ Yêu cầu tiếng Nhật : Được miễn.
+ Yêu cầu thi tay nghề : Đối với thực tập sinh quay lại theo tư cách kỹ năng đặc định đúng ngành nghề cũ thì được miễn không phải thi tay nghề.
* Đối với thực tập sinh quay lại ngành nghề khác thì sẽ phải thi tay nghề.
+ Không thuộc diện bị cấm nhập cảnh vào Nhật do vi phạm pháp luật Nhật Bản trong quá trình sinh sống và làm việc tại Nhật.
* Thực tập sinh quay lại theo tư cách kỹ năng đặc định ngành xây dựng
+ Yêu cầu tiếng Nhật : Được miễn.
+ Yêu cầu thi tay nghề : Đối với thực tập sinh quay lại theo tư cách kỹ năng đặc định đúng ngành nghề cũ thì được miễn không phải thi tay nghề. Đối vơí thực tập sinh quay lại ngành nghề khác thì sẽ phải thi tay nghề.
+ Không thuộc diện bị cấm nhập cảnh vào Nhật do vi phạm pháp luật Nhật Bản trong quá trình sinh sống và làm việc tại Nhật.
* Lao động phổ thông Đủ tuổi: đủ 18 tuổi trở lên Thi đỗ kỳ thi kỹ năng tay nghề Thi đỗ kỳ thi tiếng Nhật cấp độ N4 trở lên Đủ tiêu chuẩn điều kiện sức khỏe đi xuất khẩu Nhật Bản.
c. Quyền lợi của NLĐ khi được cấp Visa kỹ năng đặc định số 1
Khi được cấp visa kỹ năng đặc định số 1 người lao động sẽ được hưởng những quyền lợi sau: +) Được hưởng mức lương cao hơn mức lương tối thiểu của người Nhật +) Thời hạn Visa lưu trú tại Nhật tối đa là 05 năm +) và những quyền lợi khác theo quy định của pháp luật Nhật Bản.
2. Visa kỹ năng đặc định loại 2 (特定技能2号)
a. Những ngành nghề được tiếp nhận theo dạng Visa kỹ năng đặc định loại 2
Hiện tại chỉ có 2 ngành nghề được xét tư cách lưu trú kỹ năng đặc định loại 2 là:
Nghành xây dựng; Nghành đóng tàu, hàng hải.
b. Điều kiện được cấp Visa kỹ năng đặc định Nhật Bản loại 2
– Có kỹ năng tay nghề cao – Thi đỗ kỳ thi được Bộ pháp vụ Nhật quy định.
c. Quyền lợi của NLĐ khi được cấp Visa kỹ năng đặc định số 2
Người lao động được cấp Visa đặc định Nhật Bản loại 2 sẽ được hưởng những quyền lợi sau:
+ Được hưởng mức lương cao hơn mức lương tối thiểu của người Nhật.
+ Thời hạn Visa lưu trú tại Nhật là 05 năm và không giới hạn số lần gia hạn Visa.
+ Có cơ hội xin Visa vĩnh trú tại Nhật.
+ Được bảo lãnh người thân qua Nhật sinh sống và làm việc Lưu ý: Đối với lao động được cấp Visa kỹ năng đặc định số 1, sau khi hết hạn hợp đồng không thuộc ngành nghề hoặc không đủ điều kiện xin Visa kỹ năng đặc định loại 2 thì sẽ buộc phải về nước.
